شناسایی مولکولی و بیان cdna کد کننده یک پروتئین میکرونم آیمریا نکاتریکس

کوکسیدیوز مهم ترین و شایع ترین بیماری انگلی در صنعت طیور می باشد که عمدتا توسط هفت گونه از آیمریا ایجاد می شود. امروزه رایج ترین روش کنترل این بیماری، استفاده از داروهای شیمیایی است اما مقاومت دارویی، ایجاد عوارض سمی و هزینه تولید داروهای جدید، محدودیت هایی را برای استفاده از اغلب این داروها بوجود آورده است؛ از این رو چند سالی است که گرایش به مصرف واکسن افزایش یافته است. آیمریاها تک یاخته های متعلق به شاخه ی آپی کمپلکسا بوده و در کمپلکس رأسی خود، دارای اندامک های ترشحی می باشند که مهمترین آنها میکرونم است. این اندامک، پروتئینهای متعددی را ترشح می کند که نقش بسیار مهمی را در تحرک، اتصال و نفوذ اسپروزوئیت ها به درون سلول میزبان به عهده دارد. هدف از این مطالعه جداسازی آیمریا نکاتریکس از استان خوزستان، شناسایی cdna کد کننده یکی از پروتئین های میکرونم آن، کلون و بیان این پروتئین و در نهایت بررسی ایمنی زایی پروتئین بدست آمده بود؛ بدین منظور قطعه ی bp 758 از cdna کد کننده ی ژن میکرونم 5 آیمریا نکاتریکس (enmic-5) با آزمایش pcr semi nested rt- تکثیر و پس از کلون کردن به درون وکتور بیانی- پروکاریوتی pmal-c2x ، به داخل باکتری اشرشیا کلی سویه ی tg1 ترانسفورمه و بعد بیان گردید. جهت بررسی ایمنی زایی پروتئین نوترکیب mbp- enmic-5 نیز ، تزریق آن به موش انجام گردید. پس از تعیین توالی cdna بدست آمده و مقایسه ی آن با توالی های موجود در بانک ژن ncbi برای ژن های مشابه در آیمریا، توکسوپلاسما و برخی جانداران دیگر، درخت فیلوژنیک طراحی شد که شباهت 97 و 95 درصدی با ژن های مشابه در آیمریا و توکسوپلاسما گویای قرابت ژنتیکی میان گونه های مزبور بود. همچنین به دنبال تعیین توالی اسید آمینه قطعه ی بدست آمده، با پروتئین میکرونم 5 آیمریا نکاتریکس سویه lz و آیمریا تنلا به ترتیب 91% و 92% همسانی مشاهده شد. این یافته بیانگر پلی مورفیسم آللی محدود در ژن میکرونم 5 بوده و تغییرات موجود می تواند ناشی از تفاوت سویه ای و یا ایجاد جهش باشد. آنالیز پروتئین کد شده توسط cdna با استفاده از نرم افزار sbase نشان داد که بخشی از این پروتئین مربوط به ابرخانواده ی apple/pan می باشد که بسیار شبیه به قسمت چسبنده ی پره کالیکرئین پلاسمایی است. در آزمایش وسترن بلات مشخص گردید که سرم مرغ های آلوده به آیمریا نکاتریکس مورد استفاده، قادر به شناسایی این پروتئین می باشد. همچنین آزمایش سرم موش های ایمن شده در آزمایش ایمونودات با استفاده از پروتئین mbp خالص بعنوان آنتی ژن، نشانگر ایمن شدن موش ها با پروتئین نوترکیب mbp- enmic-5 بود و می توان به این نتیجه رسید که این پروتئین از قدرت ایمنی زایی خوبی برخوردار بوده و می تواند برای مطالعات پیشرفته واکسن- شناسی مورد آزمایش قرار گیرد.